Category Archives: Բնագիտություն

 

  1. Ո՞ր երևույթներն են կոչվում ֆիզիկական։ Բերե՛ք օրինակներ։

ֆիզիկական երևույթները դա երբ ընթացքում նյութերը կամ մարմինները փոխում են վիճակը, ձևը կամ չափերը:

  1. Ո՞ր երևույթներն են կոչվում քիմիական ։ Բերե՛ք օրինակներ։

Այն երևույթները, որոնց բաղադրության և հատկության նոր նյութեր են առաջանում, կոչվում են քիմիական երևույթներ:

օրինակ երբ երկաթը ժանգոտում է դա քիմիական երևույթ է։

  1. Հետևյալ երևույթներից որո՞նք են ֆիզիկական՝ մոմի այրվելը,բաժակի կոտրվելը,եղյամի առաջացումը, ջրի եռալը,լուցկու այրվելը, կաթի թթվելը։

 

քիմյական — Մոմի այրվելը, ջրի եռալը, լուցկու այրվելը, կաթի թթվելը

ֆիզիկական — Բաժակի կոտրվելը,

Սովորողի բլոգի բաժնի հղումը

Ճամփորդություններ (մեկօրյա արշավներ, թանգարաններ, պատումների հղումը)

Այցելություն Երկրաբանական թանգարան։

Ճամբարներ (եռօրյա- Գյումրի, Ուրցաձոր)

Բնագիտության ֆլեշմոբի մասնակցություն (Փետրվար, մարտ, ապրիլ, մայիս)

Ուսումնական նախագծեր (դնել հղումները)

Առաջարկներ

Ամփոփիչ թեստային աշխատանք

1.Ինչո՞ւ է   լինում  գիշեր  և  ցերեկ:

Երկիրը լուսավորվում է Արեգակը և քանի որ այն գնդաձև է, բնականաբար միաժամանակ ամբողջապես չի կարող լուսավորվել:

2.Ինչո՞ւ է  լինում  եղանակների  հերթագայություն: 

3. Ծովածոցը օվկիանոսի կամ ծովի այն մասերն են, որոնք մխրճված են ցամաքի մեջ։

4.Համաշխարհային օվկիանոսի ջրի մակերեւույթի մակարդակն անվանում են ծովի մակարդակ:

5. Կղզիները դա ցամաքի համեմատաբար փոքր տարածքներն է,որը բոլոր կողմերից շրջապատված է ջրով, թերակզղիները դա  ոչ բոլոր կողմերով են պատված ջրով,նեղուցները դրանք  ցամաքներն իրարից բաժանվող բնական ջրային նեղ տարածքներն  են:

6.Կենդանի օրգանիզմներով բնակեցված Երկրի թաղանթը կոչվում է կենսոլորդ:

7.Մթնոլորտի՝ Երկրի մակերևույթին մոտ շերտերում ջրի մանրագույն կաթիլների կուտակումն անվանում են …:

8 Քամին օդի տեղափոխությունն է Երկրի մակերևույթի նկատմամբ հորիզոնական ուղղությամբ:

9 Լիճ ցամաքի ջրով լցված բնական գոգավորություն է , որն անմիջական կապ չունի ծովի հետ:

10․ գետ ջրի մշտական բնական հոսքն է իր մշակած հունով:

11․ նեղուց ջրային այն նեղ տարածքն է, որն ընկած է ցամաքի տարբեր մասերի միջև և միացնում է ջրային ավազանները:

12. … բույսերի և այլ առարկաների վրա սառույցի բյուրեղիկների նստվածքն է:Այն առաջանում է տարվա ցուրտ եղանակին, երբ օդի ջերմաստիճանը ցածր է լինում 0 աստիճան C-ից:

13.Ըստ ծագման ապարները բաժանվում են երեք խմբի`մագմային, նստվածքային, ձևափոխված:

14.Երկրի մակերևույթի անհարթությունների ամբողջությունը կոչվում է……………………………:

15.Աշնանային և գարնանային գիշերահավասարի օրերը:…………………:

  1. Կենդանի օրգանիզմներին բնորոշ ի՞նչ ընդհանուր հատկություններ և հատկանիշներ կան:

Կենդանի օրգանիզմները,  որոնց թվին են պատկանում ինչպես բույսերը և կենդանիները, այնպես էլ՝ բակտերիաները և սնկերը շատ բազմազան են: Ավելացնենք, որ կենդանի օրգանիզմ է նաև մարդը: Բոլոր նշված կենդանի օրգանիզմներն ունեն ընդհանուր բնորոշ հատկություններ և հատկանիշներ: Բոլոր կենդանի օրգանիզմները կարող են աճել և զարգանալ:

  1. Ինչո՞ւմն է շրջակա միջավայրի հետ կենդանի օրգանիզմների կապը:

Կենդանի օրգանիզմների շրջակա միջա­վայրի ստանում է էներգիա և տարբեր նյութեր։ Բոլոր կենդանի օրգանիզմները գտնվում են մշտական փոխ­ազդեցության մեջ նրա հետ:

  1. Ի՞նչ է էկոլոգիան:

Միմյանց և շրջակա միջավայրի հետ կենդանի օրգանիզմների կապն ուսումնասիրում է էկոլոգիան:

  1. Կարո՞ղ եք առաջարկել բույսերի կամ կենդանիների վրա միջա­վայրի պայմանների ազդեցության օրինակներ:

 

Այցելություն Երկրաբանական թանգարան։

Մենք այցելել ենք Երկրաբանական թանգարան։ Այնտեղ մենք տեսանք  մեծ փիղ, ավել ճիշտ իր ոսկոռները նա ձաք էր բայց հիմա այդպիսի փիղ չես կարող գթնել նրանք գոյություն ունեցող ամենախոշոր ցամաքային կենդանիներն են իկ ջրի մեջ դա ծովացուլն է։ մենք այնտեղ տեսանք շատ քարերի տեսակներ այնտեղ կար մի մեծ սենյակ որի մեջ շատ գեղեցիկ քարեր էին քրիստալներ և նռնաքարեր այնտեղ կային շատ տեսակի նռնաքարեր։ Ես շատ զարմացա երբ իմացա որ եթե մետաղը փշրել կարելի է սարքել իրենից որակով ներկ։ մենք տեսանք մի սեղանը որը սարքված է աղից։ Մենք տեսանք մի քարը որը գթել է մի նկարիչ Ռուսաստանում նա ասում էր որ նա տեսավ մի երկաթից անձրև և այնտեղ կար 1100 այդպիսի քարեր։

Ամփոփիչ տեստ

Լրացնել բաց թողնված բառերը՝

  • Ամպերր տարբերակում են րստ իրենց արտաքին տեսքի և բարձրութ­յան: Կան ամպերի տասնյակ տեսակներ, սակայն առանձնացնում են երեք հիմնական խումբ՝ կույտավոր (առաջացնում են տեղատարափ անձրև ու կարկուտ), շերտավոր (առաջացնում են մանրամաղ անձրև կամ ձյուն) և փետրավոր (տեղումներ չեն առաջացնում):
  • Մթնոլորտի շերտերն են ներքնոլորտ, վերնոլորտ և արտաքին ոլորտ։ Մենք ապրում և ստեղծագործում ենք ներքին շերտում։
  • Մթնոլորտի կողմից Երկրի մակերևույթի և դրա վրա գտնվող առար­կաների վրա գործադրած ճնշումը կոչվում է մթնոլորտային ճնշում։ Մթնոլորտային ճնշումը չափում են ճնշաչափ (բարոմետր) կոչվող սար­քով, որր լինում է սնդիկային և մետաղային՝ աներոիդ (առանց հեղուկի):
  • Տարբերում են քամու հետեյալ տեսակ ները՝ բրիզներ, լեռնահովտային քամիներ, պասսատներ, մուսսոններ: Իրեն ուղղությունը չի փոխում պասսատները։
  • Երբ օդն սկսում է հագենալ ջրային գոլորշիներով, և ջերմաստիճանր նվազում է, մթնոլորտում գտնվող ջրային գոլորշիներր խտանում են, ինչի հետևանքով առաջանում են ամպեր և մառախուղներ:

  1. Ի՞նչ է եղանակը:

Հաճախ օրվա ընթացքում դուք կարող եք նկատել որ մթնոլորտի վիճակի փոփոխություններին. երկինքն ամ­պած է, անձրև է թափվում, օրը ցրտում է, կամ էլ հակառակը՝ ամպերը ցրվում են, անձրևը  դադարում է, երևում է արևը, օրը տաքանում է: Մթնոլորտում դիտված այդ վիճակն անվանում են եղանակ:

  1. Ինչո՞ւ երկրագնդի տարբեր մասերում տարբեր եղանակ է:

Քանի որ երկրագնդի տարբեր մասերում ջերմաստիճանրը, ճնշումրը և խոնավությունրը միշտ տարբեր են, հետևաբար՝ եղանակը նույնպես տար­բեր տեղերում տարբեր է:

  1. Ի՞նչ է նշանակում եղանակի կանխատեսում: Ինչո՞ւ է դա անհրաժեշտ:

Եղանակը կանխատեսել՝ նշանակում է նաղօրոք իմանալ տվյալ վայ­րում սպասվող եղանակային փոփոխությունները։ Որպեսզի մարդիկ իմանան, թե ինչպիսի  եղանակներ են լինելու իրենց տարածաշրջանում։

  1. Ինչպե՞ս են առաջանում մթնոլորտային տեղումները:

Ամպերում ջրային գոլորշիները սառելով, խտանում են, վերածվում ջրի կաթիլների, իսկ եթե օդի ջերմաստիճանը բացասական է՝ սառցաբյուրեղների: Դրանք կուտակվելով, խոշորանում են և Երկրի ձգողական ուժի ազդեցությամբ թափվում են Երկրի մակերևույթի վրա՝ առաջացնելով մթնո­լորտային տեղումներ:

  1. Մթնոլորտային տեղումների ի՞նչ տեսակներ գիտեք: Թվարկեք հե­ղուկ և պինդ տեղումները:

Մթնոլորտային տեղումները լինում են հեղուկային (անձրև, ցող) և պինդ (ձյուն, կարկուտ, եղյամ):

  1. Ինչպե՞ս են առաջանում անձրևը և ձյունը:

Անձրևն առաջանում է օդի միայն դրական ջերմաստիճանների դեպ­քում, երբ մթնոլորտում կա բավարար քանակությամբ ջրային գոլորշի:

Ձյունը, ի տարբերություն անձրևի, առաջանում է օդի 0 °0-ից ցածր ջերմաստիճանում:

  1. Ինչպե՞ս են առաջանում ցողը և եղյամը։

Գիշերային անձրևից հետո առավոտյան անրևի շնորհիվ առաջացնում է ցող, իսկ սառը ջերմաստիճանի շնորհիմ առաջացնում է եղյամ

  1. Մթնոլորտային ո՞ր տեղումներն են առավել շատ դիտվում ձեր բնա­կավայրում:

Անձրևը

  1. Ե՞րբ է օդը համարվում ջրային գոլոշիներով հագեցած:

Այն դեպքում, երբ օդում առկա գոլորշիների քանակը տվյալ ջերմաս­տիճանում հասնում է առավելագույնի և այլևս գոլորշիների նոր քանակ չի կարող ընդունել, գոլորշին համարում են հագեցած

  1. Ի՞նչ է օդի բացարձակ խոնավությունը:

Սակայն բացարձակ խոնավությունը դեռես չի բնութագրում օդի չոր կամ խոնավ լինելու իրական չափը: Դա կախված է ջերմաստիճանից:

  1. Ի՞նչ է բնութագրում օդի հարաբերական խոնավությունը:

Հարաբերական խոնավությունը չափում են խոնավաչափ կոչվող սարքով: Առավել կիրառականը մազային խոնավաչափն է, որի աշխատանքը հիմնված է խոնավության նկատմամբ մազի զգայնության վրա. խոնավությունից մազը երկարում է, չորանալիս՝ կարճանում:

  1. Ի՞նչ է խոնավաչափը, ի՞նչ սկզբունքով է աշխատում:

Խոնավաչափը հարաբերական խոնավությունը չափելու գործիք է։

  1. Ի՞նչ տարբերություն կա ամպի ու մառախուղի միջև:

Ամպը՝ Երկրի մակերևույթից հեռու է, իսկ մառախուղը՝ հակարակը։

  1. Թվարկեք և բնութագրեք ամպերի տեսակները:

Կան ամպերի տասնյակ տեսակներ, սակայն առանձնացնում են երեք հիմնական խումբ՝ կույտավոր, շերտավոր և փետրավոր:

  1. Ի՞նչ է քամին: Ինչպե՞ս է առաջանում:

Մթնոլորտային բարձր ճնշման վայրից օդի զանգվածը տեղափոխվում է ցածր ճնշման վայր, և առաջա­նում է քամի:

  1. Քամու ի՞նչ տեսակներ գիտեք: Որո՞նք են բնորոշ Հայաստանի տարածքին:

բրիզներ, լեռնահովտային քամիներ, մուսսոններ, պասսատներ:

  1. Ինչո՞վ են բրիզները տարբերվում մուսսոններից:

Մուսսոնները ի տարբե­րություն բրիզների քամիներին՝ մուսսոններն ընդգրկում են ընդարձակ տա­րածքներ մայրցամաքների և օվկիանոսների միջև:

  1. Ինչո՞ւ պասսատները չեն փոխում իրենց ուղղությունը:

Պատճառն այն է, որ արևադարձային լայնություննե­րում մթնոլորտային ճնշումն ամբողջ տարվա ընթացքում միշտ բարձր է, իսկ հասարակածային լայնություններում՝ միշտ ցածր:

Ամփոփիչ թեստային աշխատանք. ջրոլորտ

Լրացրեք նախադասությունը.

  1. Ծովածոցերը օվկիանոսի կամ ծովի այն մասերն են, որոնք մխրճված են ցամաքի մեջ.
  2. Համաշխարհային օվկիանոսի ջրի մակերեւույթի մակարդակն անվանում են ծովի մակարդակ
  3. Գլխավոր գետերի մեջ թափվող գետերը դրանց գետաբերան են.
  4. Ըստ հոսակարգի, լճերը լինում են անհոսք ու հոսուն, ըստ քիմիական կազմի՝ աղի և քաղցրահամ.
  5. Առաջին ջրամերժ շերտի ջրերն անվանում են ստորեկյրա, իսկ երկու ջրամերժ շերտերի միջեւ եղած ջուրը,  միջ շերտայն
  6. Այն բարձրությունը, որից վեր ավելի շատ ձյուն է գալիս, քան հալվում է, կոչվում է սառցադաշտ։
  7. Ջրոլորտի բաղադրամասերն են Համաշխարհային օվկիանոսը, ջուրը և ջրային գոլորշիները մթնոլորտում, ցամաքային ջրերը:
  8. Կղզիները դա  ցամաքի տեսակ է, թերակզղիները դա ———————, նեղուցները  ———————:

Ընտրեք ճիշտ տարբերակը.

Համաշխարհային օվկիանոսի մակերեւույթին ջրի շարժման պատճառներից են,

ա) քամիները, անձրեւները, հրաբուխները, Արեւի ու Լուսնի ձգողականությունը

բ) քամիները, երկրաշարժերը, հրաբուխները, Արեւի ու Լուսնի ձգողականությունը

գ) քամիները, երկրաշարժերը, մառախուղը, Արեւի ու Լուսնի ձգողականությունը

Ընտրեք ճիշտ պնդումերը:

ա) Օվկիանոսային հոսանքների առաջացման պատճառը միայն ստորջրյա երկրաշարժերն են.

բ) Մակընթացություն եւ տեղատվություն առաջանում են Լուսնի եւ Արեգակի ձգողության ուժերի ազդեցությամբ.

գ) Լեռնային գետերը հոսում են արագ, իսկ հարթավայրայինները, դանդաղ.