Եվրոպա. Ընդհանուր աշխարհագրական ակնարկ

1. Գնահատե՛նք Եվրոպայի տեղն ու դիրքն աշխարհում։ Նրանց ավանդը մարդկային հասարակության զարգացման գործում։

Եվրոպան գտնվում է Եվրասիայի արևմտյան մասում։ Այն համարվում է մարդկության մշակույթի, գիտության և քաղաքակրթության cradle-ը։ Եվրոպայում են ձևավորվել ժողովրդավարությունը, գիտական հեղափոխությունը, արդյունաբերական զարգացումը և մեծ մշակույթները։

2. Որո՞նք են Եվրոպայի տարածաշրջանները։ Ե՞րբ և ինչպե՞ս է սկսվել միասնական Եվրոպայի ստեղծման գաղափարի իրագործումը։
Եվրոպան բաժանվում է չորս հիմնական տարածաշրջանի՝

Հյուսիսային Եվրոպա, Արևմտյան Եվրոպա, Արևելյան Եվրոպա, Հարավային Եվրոպա։

3. Ի՞նչ գիտենք Եվրամիության նպատակի և կառուցվածքի մասին։
Եվրամիության նպատակը է՝

ապահովել խաղաղություն և կայունություն,

զարգացնել տնտեսությունը,

պաշտպանել մարդու իրավունքները,

հեշտացնել անդամ երկրների համագործակցությունը։

Կառուցվածքը ներառում է՝

4. Քարտեզի վրա թվերով համարակալել և առանձնացնել եվրոպական երկրները, նշել մայրաքաղաքները։

Ֆրանսիա – Փարիզ
Գերմանիա – Բեռլին
Իտալիա – Հռոմ
Իսպանիա – Մադրիդ
 Լեհաստան – Վարշավա
Նիդեռլանդներ – Ամստերդամ
Հունաստան – Աթենք
Շվեդիա – Ստոկհոլմ
Նորվեգիա – Օսլո
Պորտուգալիա – Լիսաբոն

Աշխարհի տարծաշրջանները

1.Ինչու՞ է անհրաժեշտ աշխարհը բաժանաել տարածաշրջանների:

Աշխարհը բաժանում են տարածաշրջանների, որպեսզի հեշտ լինի այն ուսումնասիրել, հասկանալ և երկրների միջև համեմատություններ անել։

2. Ի՞նչ սկզբունքներ կառանձնացնեք, երբ անհրաժեշտ լինի աշխարհը տարածաշրջանների բաժանաելու:

Աշխարհը տարածաշրջանների բաժանում են ըստ կլիմայի, լեզվի, կրոնի, մշակութային, տնտեսական և քաղաքական սկզբունքների։

Լրացուցիչ աշխատանք
3. Ուրվագծային քարտեզի վրա առանանձին նշել բոլոր տարածաշրջանները:

1)Հայտարարում ազատվեք արմատանշանից․

ա)√2 բ)√9 գ)√x դ)√3 ե)√8x/x զ)√x/x է)√35/5 ը)√6/2

2)Պարզեցրե՛ք արտահայտությունը․

ա)5√2 բ)√2 գ)-4√a դ) a- 3√x ե)√a զ)-√2 է)4 ը)6 — 30√2 + 24√10

3)Արտադրիչը դուրս բերեք արմատանշանի տակից․

ա)4a²√2ab բ)a²√a/√2 գ)2ax√3b/7 4)Հաշվե՛ք արտադրյալը․

ա)5 բ)21 գ)24 դ)6 ե)60 զ)46 է)6 ը)72

1)Գտեք հավասարասրուն սեղանի անկյունները, եթե հայտնի է, որ սեղանի երկու անկյունների տարբերությունը 40o է։

x + x + 40 + x + 40 + x = 360
x + x + x + x = 360 — 80
4x = 280      x = 70
70 + 40 = 110

2)Հավասարասրուն սեղանի մեծ հիմքը 4մ է, սրունքը՝ 2մ, իսկ դրանց կազմած անկյունը՝ 60o ։ Գտեք սեղանի փոքր հիմքը։

180 — 60 — 90 = 30    <B = 30
AH = 1     ED = 1
4 — 1 -1 = 2     HE = 2     BC = 2

3)Սեղանի հիմքերը հարաբերում են, ինչպես 2:3, իսկ միջին գիծը 10սմ է։ Գտեք սեղանի հիմքերը։

2x + 3x = 5x
5x = 20
x = 4

4 . 2 = 8
4 . 3 = 12

4)Գտեք AD և BC հիմքերով սեղանի B և D անկյունները, եթե < A = 36o, < C = 117o։

180 — 117 = 63
180 — 36 =144

<D =63
<B =144

5)Հավասարասրուն սեղանի բութ   անկյան գագաթից նրա մեծ հիմքին տարված ուղղահայացն այդ հիմքը տրոհում է 6սմ և 30սմ երկարությամբ հատվածների։ Գտեք սեղանի փոքր հիմքը և միջին գիծը։

Գեղձերի տեսակները

Ինչո՞վ են տրբերվում իրարից  արտազատական և ներզատական գեղձերը
Արտազատականը արզատում է նյութը, իսկ ներզատականը ներզատում է։

Ո՞ր գործընթացների վրա է ազդում մակուղեղը
Մակուղեղը վերահսկում է մարդու աճը, սեռական հասունացումը, նյութափոխանակությունը, այլ ներզատիչ գեղձերի աշխատանքը և ազդում է կաթնարտադրության, ջրի հավասարակշռության և սթրեսի կարգավորման վրա։

Ո՞րն է վահանագեղձի գործառույթը։
Վահանագեղձը կարգավորում է նյութափոխանակությունը՝ արտադրելով հորմոններ, որոնք ապահովում են բջիջների էներգիայի արտադրությունը, ջերմակարգավորումը, սրտի և ուղեղի նորմալ աշխատանքը։

Ինչու՞ է ադրենալինը կոչվում է << տագնապի հորմոն>>
Ադրենալինը կոչվում է «տագնապի հորմոն», որովհետև արտադրվում է սթրեսի և վախի պահին, ուժեղացնելով սրտի աշխատանքը, շնչառությունը և մկանային պատրաստվածությունը՝ օգնելով մարդուն արագ արձագանքել վտանգին։

History of music

The history of music spans from the prehistoric era, with evidence of early instruments like bone flutes dating back over 40,000 years, to the great civilizations of Greece, India, and China, which developed sophisticated musical systems and theories. Over time, music evolved into a universal language, shaping cultures and connecting people across the world.

Music plays an important role in our daily lives. First, it quickly affects our mood. Fast songs often make us energetic, while slow songs help us relax. That is why many people listen to music when they are stressed or tired.

Second, music helps us express emotions. Sometimes it is hard to say what we feel, but a song can show it better than words.

Արքիմեդի օրենքի փորձարարական ստուգում

Արքիմեդի օրենքի փոձարարական ստուգում

Նպատակը

Հաշվել ջրում ընկղմված մարմնի վրա ազդող Արքիմեդյան ուժը և փոձով ստուգել ստացված արդյունքը։

Անրահժեշտ սարքեր և նույթեր

Սարքեր — Ամրակալան կցորթիչով և թաթիկով, ուժաչափ, վերամբարձ սեղան, ջրթափ անոթ, պինդ մարմին և իր ծավալով բաժակ, չափագլան։

Նյութեր — ջուր

Փոձի ընթացք 

Ջրթափ անոթը դնել վերամբարձ սեղանի վրա։ Մեջը լցնում ենք ջուր մինչև կարմիր գիծը։ Ուժաչափը ամրացնում ենք թաթիկին։ Բաժակը կախում ենք ուժաչափից, իսկ պինդ մարմինը բաժակից։ Օդում մարմնի կշիռը P∘ = 1,4

Ծորակի տակ պահեցի ջրթափ անոթը։ Վերամբարդ սեղանը սկսեցի բարձրացնել այնքան մինչև գլանը ամբողջությամբ սուզվեց ջրի մեջ։ Չափագլանի մեջ դուրս մղված ջրի ծավալով որոշեցի V ծավալը և F որոշեցի Արքիմեդյան ուժը

F = pgV

Երբ մարմինը ջրի մեջ սուզվեց այլևես ջուր դուրս չէր մղում։ Ուժաչափի ցուցմունքը փոգրացավ

P(1)(Մարմնի կշիռը ջրում)
P(o)
F = P(1)(Մարմնի կշիռը ջրում)  — P(o)

Հետևայլ բանաձևով որոշեցի Արքիմեդի ուժը

Չափագլանի միջի ջուրը որի ընկղմված մարինի ծավալի չափ էր լցրեցի ուժաչափից կախված բաժակի մեջ։ Երբ, որ լցրեցի բաժակի մեջ հասկացա, որ Արքիմեդի ուժը հավասար է իր ծավալով դուրս մղված հեղուկի կշռի։

Գործնական քերականություն

  1. Բառակապակցությունն անվանիր մեկ բառով և ուշադրություն դարձրու հնչյունափոխությանը:

Ստրուկի մտքով — ստրկամիտ
գինի վաճառող — գնավաճառք
սուր մտքով — սրամիտ
նուրբ իրան ունեցող — նրբիրան
կապույտ աչքեր ունեցող — կապուտաչյա
խիստ բարքով — խստաբարո
սուր ընթացքով — սրագնաց
բույնն ավերված — անբույն

  1.       2. Կազմիր մեկական բարդ բառ՝ վերջին բաղադրիչ դարձնելով տրված բառերի առաջին արմատը:

Վաճառատուն- տոմսավաճառ
վազանց —
նավավար —
ափամերձ
որսաշուն
դաշտանկար
ցավագին
գնդասեղ

3. Բառաշարքում ընդգծիր գոյականակերտ վերջածանցները: Ընդգծված ածանցներով կազմիր երկուական նոր գոյական:

Աղյուսակ — ցուցակ, խաղակ
սայլապան,
Երգարան – գրարան, զինարան
կարծիք, — հուշիք, խոսիք
զբաղմունք, — կնունք, գործմունք
դահուկորդ,
ջարդոն,
ծերանոց,
թրջոց,
արջուկ,
նորոգում,
մշակույթ, թփուտ, շնորհք, կախարդանք:

  1.  Բառաշարքում  ընդգծիր ածականակերտ վերջածանցները: Ընդգծված ածանցներով կազմիր երկուական նոր ածական:

Վախկոտ, անջրդի, մթին, թավշե, զորեղ, փնթփնթան, լեզվանի, պոչատ, ընտանեկան, հիանալի, գունեղ, կատաղի, ամաչկոտ, բրդոտ, վարձու։

  1. Ավելորդ բառերը գտի՛ր և նախադասություններն ուղղի՛ր:

Հավանաբար հաջողությամբ կպսակվի նախարարի այս նոր ձեռնարկը երևի:
Մի հատ լուրջ հակաճառություն ունեմ:
Պատմությունս վերաբերում է հենց քո ընկերոջ մասին:
Ի՞նչ բան է հրաբուխը:
Հեռախոսը դա շքեղություն չէ:

  1. Կետերի փոխարեն գրիր համապատասխան տառը կամ երկհնչյունը:

Ա )Մի անգամ դեպի հարավ չվելիս ծիծեռնակները փորձանքի մեջ ընկան: Այդ տարի Շվեյցարիայում ուժեղ ցրտից բոլոր միջատները սատկել էին; Դե, էլ ի՛նչ պիտի ուտեին ծիծեռնակները. չէ՞ որ շատ թռչունների նման նրանք էլ են միջատներով սնվում: Խեղճ ծիծեռնակները սովից ուժասպառ եղան ու վ․ր ընկան: Բայց Շվեյցարիայի բնակիչներն անօրինական չթողեցին նրանց, հավա.եցին, դրեցին տուփերի մեջ ու տարան երկաթուղային կայարան: Այդտեղից էլ հատուկ գնացքով արագ ու ապահով ուղարկեցին հարավ:

Բ) Տեզերենավի բոլոր ուղևորներն արդեն տեղերում էին, շարժասանդուղքը հեռացել, դուռն ամուր փակվել էր, և ուղեկցորղուհին թռիչքի մասին էր հայտարարում: Բայց դեռ վախենում էի, որ հանկարծ կզղճան մեզ այդ վտանգավոր թռիչքին թողնելու համար, կիջեցնեն, և մեր բոլոր ջանքերն ապարդյուն կանցնեն: Բայց հանկարծ մի ահավոր աղմուկ սկսվեց, նավը ցնցվեց ու թափով պոկվեց տեղից:
Մխրճվում ենք երկնքի մեջ, սլանում ենք դեպի աստղերը:

  1. Կետադրիր տրված նախադասությունները.

Գոյություն ունեն հսկա որդեր, որոնց երկարությունը հասնում է մեկից երկու մետրի: Այդ հսկաներից մեկը՝  մեգասկոլիդեսը,  որը մատի հաստություն ունի,  ապրում է իր փորած ստորերկրյա շավիղներում: Նրա օրգանիզմն այնքան է հարմարվել ստորերկրյա կյանքին, որ հողից հանելիս իսկույն խեղճանում է: Քենիայի, Կամերունի,  Կոնգոյի որոշ մարզերում մինչև օրս էլ պատմում են հաստ մաշկով, օձի գլխով ու ընձուղտի վզից երկար վզով կենդանիների մասին,  որոնք բնակվում են անանցանելի ճահիճներում ու լճերում: Տեղի բնակիչները պատմում են նաև, որ ոչ ոք չի հանդգնում մտնել այդ հրեշների թագավորությունը: Սակայն երբեմն նրանք իրենք են հայտնվում մարդկանց բնակավայրերում, որի պատճառով գյուղր սարսափի մատնված փախչում է:

1) Նշիր ճիշտ պնդումը՝

ա)Հավասարասրուն սեղանի սրունքները զուգահեռ են:

բ)Ուղղանկյուն սեղանի հիմքերը հավասար են:

գ)Ցանկացած սեղանի հիմքերը զուգահեռ են:

2)Սեղան կոչվում է այն քառանկյունը, որի

ա)կողմերը զույգ առ զույգ զուգահեռ են:

բ)երկու կողմերը զուգահեռ են, իսկ մյուս երկուսը՝ ոչ:

3) Սեղանը կոչվում է հավասարասրուն, եթե

ա)նրա սրունքները հավասար են:

բ)նրա սրունքները զուգահեռ են:

4) Տրված է՝ ∢A=37°∢C=121° : Գտիր՝ ∢B,∢D-ն։

Trapece (ne vienādsānu).JPG

x + 37 = 180
x = 180 — 37
x = 153     <B = 153°

x + 121 = 180
x = 180 — 121
x = 59    <C = 59°

5)Հաշվիր ABCD սեղանի անկյունները, եթե ∢A=30°:

Trapece (vienādsānu).JPG

<A = 30°
<D = 30°

180 — 30 = 150
<B = 150
<C = 150

6) Տրված է՝ AE=EB, CF=FD, BC=28 մ, AD=30 մ: Գտիր՝ EF-ը:

1.JPG

28 + 30 =  58
58 : 2 = 29

7)Սեղանի հիմքերի հարաբերությունը հավասար է 2:7: Հաշվիր սեղանի մեծ հիմքը, եթե նրա փոքր հիմքը հավասար է 12 սմ -ի:

2x = 12
x = 6

7 . 6 = 42

Հայաստանը քաղաքակրթական նոր մարտահրավերների առջև (XIII դ. կեսեր – XIV դ.). մոնղոլական արշավանքները

Ծանր ռազմական հարկերի սահմանումը և զինվորներ տրամադրելու պարտավորությունն ինչպես են ազդել հայ հասարակության վրա՝ քաղաքական, տնտեսական և ժողովրդագրական առումներով:

Քաղաքական իշխանները թուլացան,տնտեսական ժողովուրդը աղքատացավ, և ժողովրդագրական մարդիկ պակասեցին։

Ինչո՞վ էր պայմանավորված հայ իշխանական տների թուլացման՝ մոնղոլների վարած քաղաքականությունը:

Մոնղոլները վերցնում էին հարկերը հողերն ու զորքը ու իշխանները թուլանում էին։

Ինչպես կարող էին ռազմական բարձր հարկերը և զինվորներ տրամադրելու պարտավորությունն ազդել մոնղոլական տիրապետության մարտահրավերներին դիմակայելու` տարածաշրջանի կարողության վրա:

Մեծ հարկերը ու զինվոր տալը թուլացրին երկիրը ու չկար ուժ կռվելու

Ի՞նչ մեթոդներով էր Չինգիզ Խանը պայքարում հակառակորդների դեմ:

Չինգիզ Խանը կոտորում էր մարդկանց այրում քաղաքները ավերում գյուղերը ու սարսափ էր տարածում

Ի՞նչ նշանակություն ունեցավ մոնղոլական և թյուրքական բազմաթիվ

Մոնղոլ ու թյուրք ցեղերը եկան Հայաստան հայերը քիչ դարձան

ցեղերի բնակեցումը նվաճված տարածքներում մոնղոլների հիմնական արշավանքից հետո:

Մոնղոլների արշավանքից հետո իրենց ցեղերը բերեցին ու բնակեցրին Հայաստանում