Սատանի կամուրջ՝ բնական կամուրջ Որոտան գետի վրա, գտնվում է Սյունիքի մարզում: Երկարությունը մոտ 30 մ է, լայնությունը՝ 50-60 մ: Գոյացել է շրջակայքի հանքային աղբյուրների: Շրջակայքում և կամրջի տակ կան շթաքարեր ու պտկաքարեր: Սատանի կամրջի վրայով է անցնում ավտոճանապարհը: Ոմանք ասում են, որ անունը կապված է կամրջի տակ ջրում խեղդվելու բազմաթիվ դեպքերի հետ: Կան որ ասում են որ ավելի քիչ ջուր է մտնում կամրջի տակ քան դուրս է գալիս: Դա պայմանավորված է նրանով, որ վերևից հանքային ջրեր են կաթկթում:

Մարզը կառուցվել է 1995 թ ապրիլի 12, մարզում կա  5 քաղաք, 87 գյուղ, գյուղական բնակավայրերի թիվը` 93 բնակավայր: Ընդհանուր տարածքը` 5,348 կմ։ Այնտեղ բնակվել էին 2002թ։ 52.1/կմ Հայաստանի Հանրապետության իր տարածքով ամենամեծ մարզը Գեղարքունիքի մարզն է: Մարզի տարածքի 1/4-ը ջրով է պատված: Մարզը զբաղեցնում է պատմական Հայաստանի Սյունիք աշխարհի մի հատվածը, հիմնականում Գեղարքունիքի, Սոդքի և Արեգունու գավառները: Գեղարքունիքի մարզը զբաղեցնում է Սևանա լճի ջրհավաքով: Հատկապես տպավորիչ են Աժդահակ և Արմաղան հրաբուխները, որոնց ձագարաձև խառնարաններում գոյացել են գեղեցիկ լճակներ։ եղանակը լեռնային է: Ձմեռը շատ ցուրտ է իսկ ամառը շոգ։ Գեղարքունիքի մարզում կարելի է տեսնել նախաուրարտական և ուրարտական ժամանակաշրջանների ամրոցների, բնակավայրերի, հնավայրերի հետքեր: Դարերի ընթացքում շատ փոփոխություններ է եղել մարզի բնակչության, կամ թվաքանակը։ Միջնադարում այստեղ են ներխուժել թուրքալեզու ցեղեր որոնց հոտերի համար այս դաշտերը լավ արոտավայր էր։ Գեղարքունիքի մարզում մեծամասնությունը հայեր են։ Ադրբեջացինք վեճից հայաստանի և Ադրբեջանի հետ վերադարձ  ան իրենց երկիր։ Ազատված գյուղերում բնակություն հաստատեցին Ադրբեջանից փախած հայերը: Գեղարքունիքի մարզկենտրոնն է Գավառը:

Աժդահակը իրանական առասպելաբանության չար վիշապն է՝ Աժի Դահական։ Աժի նշանակում է իժ, օձ, վիշապ, որի դեմ կռվում է ամպրոպի աստված Թրայետաոնան։ «Շահ-Նամեում» Աժի Դահական հանդես է գալիս իբրև օտար բռնակալ թագավոր՝ Զոհակ անունով, որի դեմ կռվում, հաղթում և որին շղթայում է Հրուդենը։ Այս առասպելական վիշապ Աժի Դահական հայոց հին վեպում դարձել է Մարաստանի թագավոր, որին հաղթում և սպանում է Տիգրանը։

Աժդահակ լեռը Գեղամա լեռնավահանի ամենաբարձր կետն է: Գտնվում է ՀՀ Կոտայքի և Գեղարքունիքի մարզերի սահմանագլխին: Բացարձակ բարձրությունը 3597,3 մ է։  Գագաթին կից՝ հյուսիսարևմտյան կողմում կա խառնարան՝ լցված ջրով։ Գոյացել է հրաբխային ժայթքումների և լավային արտահոսքի հետևանքով։
Տարվա մեծ մասը ձնածածկ է։ Լանջերը լերկ են։ Աժդահակ անվանումը հայոց բանահյուսության մեջ հայտնի է որպես Մարաց թագավորի և վիշապի անուն։

Մեր ընտանիքում շատ տարբեր ավանդույթներ կան, միշտ ամեն նոր տարին մենք խաղում ենք գախնի ձմեռ պապ, մենք մտածում ենք ինչ գնել մեր ընկերներին և ընտանիքին։ Տատիկս պատրաստում է շատ համեղ ուտեստներ։ մենք ընտանիքով զարթարում ենք տորածառը և ենք զարթարել տունը։ Ես և եղբայրս գրում ենք նամակ ձմեռ պապիկին թե ինչ ենք ցանկանում ստանալ այս տարի և դնում ենք տոնածառի տակ, մեր պատրաստված նվերները փաթեթավորում ենք ընկերների համար նվերները և դնում ենք տոնածառի տակ և մեր տուն են գալիս մեր քույրիկները եղբայրները և իրար հետ դիմավորում ենք նոր տարին։

Ամանորը Բրազիլիայում և Չինաստանում

Գառնու հեթանոսական տաճարը, հին հայկական տաճարն է, գտնվում է Կոտայքի մարզի Գառնի գյուղում, Ազատ գետի աջ ափին։ Մովսես Խորենացին Գառնու հիմնադրումը վերագրում է Հայկ նահապետի ծոռ Գեղամին, որի թոռան՝ Գառնիկի անունով էլ, իբրև, կոչվել է Գառնի։ Նաև գառնին միակ հեթանոսական տաճարն է որը չի քանդել Գրիքոր լուսավորիչը և Տրդատ թագավորի քրոջ խնդրանքով և 1679 թվականին տեղի ունեցած երկրաշարժը ամբողջությամբ ավերել է տաճարը։ Հնագետներին պահանջվել է ավելի քան 20 տարի, որպեսզի քանդված կտորները հավաքեն։ Տաճարը ամբողջությամբ վերակառուցվել է իսկ անհայտ կորած կտորները փոխարինել էին դատարկ քարերով։